Przejdź do stopki

Park Górny

Treść

Warto odwiedzić najstarszy park zdrojowy w mieście. Inicjatorem jego budowy w I połowie XIX w. był Jan Kutscher. Park jest zlokalizowany wokół niewielkiej rozlewni wód leczniczych, a jego rozbudowę kontynuowali późniejsi właściciele ziem. Józef Szalay sprowadził różnorodne gatunki roślin, wytyczył alejki aby kuracjusze i turyści mogli spacerować i odpocząć. Park znajduje się w centralnej części uzdrowiska. Więc warto odwiedzić to miejsce i  przekonać się o jego walorach leczniczych i turystycznych. Granice parku wyznaczają obecny Hotel Batory, Hotel Modrzewie, Dworzec Gościnny i Plac Dietla. Wśród drzew poukrywane są ciekawe rzeźby autorstwa Marii Chudoby-Wiśniewskiej. Rzeźby powstały w latach 60-tych XX wieku. Mniej więcej w centrum parku znajduje się imponujący budynek Inhalatorium, który w latach 30. XX wieku należał do najnowocześniejszych w Europie. Prowadzą do niego z ulicy Zdrojowej długie, podświetlane, kamienne schody (obecnie odnowione) wzorowane na schodach hiszpańskich z Rzymu.

Znajdziemy tutaj:

  • popiersie Józefa Szalaya  

W roku 1879 powstał pomysł wzniesienia pomnika, poświęconego twórcy szczawnickiego uzdrowiska Józefowi Stefanowi Szalayowi. Pomnik autorstwa krakowskiego rzeźbiarza i pedagoga Alfreda Dauna ustawiony nieopodal Dworca Gościnnego został odsłonięty w 1885 r. Jednak w 1999 roku został skradziony. Wykonano kopię popiersia Józefa Szalaya autorstwa Krystyny Antoniak. Popiersie wieńczy ozdobny, oryginalny cokół. Uroczyste odsłonięcie pomnika przeniesionego w obecne miejsce odbyło się w 2002 r.

  • Dworek Gościnny

Dworek Gościnny to niezwykłe miejsce, którego historia sięga XIX wieku. Budowę owej Gościny, inaczej zwanej Kurhausem, Kursalonem, Dworcem, a na koniec po prostu Dworkiem rozpoczął w Szczawnicy Józef Szalay stawiając w 1875 roku pierwsze fundamenty, na których w przyszłości miał stanąć „pieniński salon". Dworek, został otwarty po raz pierwszy w 1884 roku. Był wówczas budynkiem drewnianym, mieścił salę widowiskową, cukiernię, salę fortepianową, salon fryzjerski, czytelnię, dwa sklepy i salę bilardową. W XIX i w pierwszej połowie XX wieku Dworek stanowił centrum życia kulturalno-rozrywkowego w Szczawnicy, były to czasy jego świetności. W 1962 roku 20 października około godz. 10 rano w budynku wybuchł pożar. Piękna a zarazem i drewniana konstrukcja została doszczętnie zniszczona. Szansa na odbudowę Dworku pojawiła się w 2005 roku, kiedy to spadkobiercy hrabiego Adama Stadnickiego odzyskali dawny majątek uzdrowiska. Wnuk hrabiego Adama Stadnickiego – Andrzej Mańkowski ze swoją rodziną podjął się zadania przywrócenia dawnego blasku i splendoru szczawnickiemu Kursalonowi. W lipcu 2008 r. rozpoczęto odbudowę zgodnie z pierwowzorem.

  • kaplica zdrojowa neogotycka,

Kaplica zdrojowa Najświętszej Marii Panny Królowej Niebios została ufundowana i zaprojektowana przez Józefa Szalaya. Kaplicę zbudowano aby ułatwić dostęp do kościoła tutejszym kuracjuszom, a jej poświecenie miało miejsce 29 lipca 1847 roku. Kaplica zbudowana jest z białego kamienia, na planie prostokąta. Posiada dwie wieżyczki wspierające przednią ścianę oraz sygnaturkę na zwieńczeniu dachu. W bocznych ścianach znajdują się duże, gotyckie okna, a nad ołtarzem i drzwiami okrągłe okienka. Pierwotne wyposażenie kaplicy stanowiły dary rodziny i przyjaciół Józefa Szalaya oraz kuracjuszy. Relikwię drzewa z Krzyża Świętego podarował świątyni niejaki Kostkowski. W 1848 roku kaplica otrzymała ołtarz Zbawiciela Świata (z obrazem autorstwa Józefa Szalaya). Wewnątrz są także trzy marmurowe tablice poświęcone członkom rodziny Szalayów. Obok kaplicy rośnie stary modrzew będący obecnie pomnikiem przyrody.

  • Inhalatorium

Budynek zdrojowy o pięknej, zabytkowej architekturze, usytuowany w Parku Górnym, wybudował z własnych funduszy właściciel uzdrowiska Adam Stadnicki. Autorem projektu był Stanisław Dziewolski ze starej rodziny Dziewolskich, właścicieli sąsiedniego Krościenka nad Dunajcem. W 1948 roku sanatorium zostało upaństwowione. W 2005 roku zreprywatyzowane i obecnie jest w dyspozycji Przedsiębiorstwa „Uzdrowisko Szczawnica” SA kontrolowanego przez część spadkobierców Adama Stadnickiego.

  • muszla koncertowa

Muszlę koncertowa wybudowana w 1950 roku, w której dawniej występowała orkiestra uzdrowiskowa, zabawiając gości Szczawnicy.