Postępowanie w przypadku znalezienia niewybuchu lub innego niebezpiecznego przedmiotu

Chociaż od zakończenia działań II wojny światowej minęło sporo czasu, to nadal spotykamy się w życiu codziennym z jej pozostałościami. Znajdujemy wiele przedmiotów niekiedy bliżej nam nie znanych lub mających znamiona uzbrojenia wojskowego.

„KATEGORYCZNIE NIE WOLNO PODNOSIĆ, ODKOPYWAĆ, PRZENOSIĆ, WRZUCAĆ DO OGNISKA ANI DO MIEJSC TAKICH JAK STAWY, GŁĘBOKIE ROWY ZNALEZIONYCH NIEWYBUCHÓW"

Niezachowanie należytych środków bezpieczeństwa po odnalezieniu niewypału lub niewybuchu, niewłaściwe postępowanie wynikające z braku świadomości o grożącym niebezpieczeństwie, nadmierna ciekawość może doprowadzić do kalectwa, a nawet do śmierci.

Należy mieć świadomość, że materiały wybuchowe stosowane w technice wojskowej w praktyce są całkowicie odporne na działanie warunków atmosferycznych i niezależnie od daty ich produkcji zachowują swoje właściwości wybuchowe (bojowe).

Podstawowe definicje

Za przedmioty wybuchowe uważa się wszelkiego rodzaju przedmioty pochodzenia wojskowego, które ze względu na swe właściwości wybuchowe grożą niebezpieczeństwem przy niewłaściwym obchodzeniu się z nimi (ruszanie, rozkręcanie rzucanie itp.). Są to w szczególności:

• zapalniki,
• pociski,
• bomby lotnicze,
• naboje artyleryjskie i karabinowe,
• granaty,
• miny wszelkich typów,
• ładunki materiałów wybuchowych,
• złom metalowy zawierający resztki materiałów wybuchowych.

Za przedmioty niebezpieczne uważa się wszelkiego rodzaju urządzenia (materiały pochodzenia wojskowego, przemysłowego lub innego, które mając właściwości łatwopalne, żrące, trujące grożą niebezpieczeństwem przy manipulowaniu lub zetknięciu się z powietrzem albo wysoką temperaturą.

Zaliczyć do nich można:

• płyn łatwopalny, żrący i trujący,
• zawartość butli stalowych, gaśnic,
• resztki rozmaitych substancji w aparaturze laboratoryjnej

W przypadku znalezienia niewybuchu lub niewypału należy powiadomić:

• POLICJĘ - tel. 997 lub 112 lub
• Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego w Nowym Targu, ul. Bolesława Wstydliwego 14, 34 – 400 Nowy Targ 18 2661325 ,
• Urząd Miasta i Gminy Szczawnica - dyżurny 18 262 22 03

Informując w/w organa należy:

• precyzyjnie określić miejsce znaleziska
• określić co zostało znalezione, wygląd , ogólne gabaryty , ilość
• podać telefon /adres kontaktowy/ do osoby informującej o znalezisku

Po zgłoszeniu należy w miarę możliwości zabezpieczyć teren przed dostępem dzieci i innych osób. Dostosować się do poleceń Policji i władz samorządowych.

 

 

Punkty dystrybucji tabletek jodku potasu w razie wystąpienia zdarzenia radiacyjnego

 

Dystrybucja tabletek z jodkiem potasu rozpocznie się w momencie zagrożenia na polecenie Wojewody Małopolskiego

 

Szanowni Państwo

 

W celu zabezpieczenia ludności na wypadek wystąpienia zdarzenia radiacyjnego, rząd premiera Mateusza Morawieckiego zdecydował o utworzeniu rezerwy preparatów stabilnego jodu w postaci tabletek. Aktualnie nie istnieją powody do uruchamiania dystrybucji.

 

Informujemy, że Miasto i Gmina Szczawnica ma „Plan dystrybucji preparatów stabilnego jodu w postaci tabletek jodku potasu na wypadek wystąpienia zdarzenia radiacyjnego”. W związku z tym, prosimy mieszkańców gminy Szczawnica o zapoznanie się z rozmieszczeniem punktów wydawania preparatu, zgodnie z miejscem zamieszkania/zameldowania oraz tabelą dawkowania.

 

Przyjęty plan ma charakter działania prewencyjnego, aby w przypadku wystąpienia zdarzenia radiacyjnego, mieli Państwo świadomość gdzie się zgłosić oraz w jaki sposób odbywa się wydanie preparatu. Niemiej jeśli dojdzie do ww. zdarzenia będzie ono komunikowane w mediach, a po wydaniu zarządzenia Wojewody Małopolskiego, także za pośrednictwem mediów lokalnych z określeniem rozpoczęcia wydawania preparatów na terenie gminy Szczawnica.

 

Każda gmina została zobowiązana przez wojewodów do ustalenia miejsca lokalizacji punktów ewentualnej dystrybucji preparatu. W Gminie Szczawnica wyznaczono 6 takich punktów.

 

Rozmieszczenie punktów wydawania jodku potasu na terenie gminy Szczawnica:

Lp.	Granice rejonu Punktu Dystrybucji Preparatów Jodowych	Siedziba Punktu Podawania Tabletek Jodowych
1	Sołectwo Jaworki: ul. Biała Woda, Czarna Woda, Kościelna, Pod Homolami, Zaskalskie	Remiza OSP, Jaworki ul. Czarna Woda 2, 34-460 Szczawnica
2	Sołectwo Szlachtowa: ul. Berech, Cieśliska, Jana Pawła II, Kąty, Lipowa, Łemkowska, Sielska, Słona Młaka, Wspólna	Szkoła Podstawowa - Szlachtowa ul. Jana Pawła II 25, 34-460 Szczawnica
3	Miasto Szczawnica: ul. Brzeg, Gabańka, Kunie, Maćka zza Ławy, Niterbarg, Partyzantów, Samorody, Sopotnicka, Staszowa, Szlachtowska	Remiza OSP, ul. Szalaya 84, 34-460 Szczawnica
4	Miasto Szczawnica: ul. Główna do nr 30, Języki, Kowalczyk, Park Dolny, Park Górny, Plac Dietla, Szalaya, Jana Wiktora, Zdrojowa, Zawodzie	Szkoła Podstawowa Nr 1, ul. Główna 12, 34-460 Szczawnica
5	Miasto Szczawnica: al. 1 Maja, ul. Bereśnik, Połoniny, Św. Krzyża, Osiedla: Połoniny, Dwudziestolecia	Urząd Miasta i Gminy Szczawnica, ul. Szalaya 103, 34-460 Szczawnica
6	Miasto Szczawnica: al. Parkowa, ul. Flisacka, Groń, Główna od nr 31 do końca, Kwiatowa, Nad Grajcarkiem, Ogrodowa, Pienińska, Pod Sadami, Skotnicka, Słoneczna, Średniak, Widok, Wygon, Zielona, Zyblikiewicza	Szkoła Podstawowa Nr 2, ul. Główna 116, 34-460 Szczawnica

 

Zasady odbioru preparatów jodowych w punktach wydawania na terenie Szczawnica:

1. Do punktu wydawania preparatów należy zgłosić się z aktualnym dokumentem tożsamości (dowód osobisty, paszport, prawo jazdy).
2. Wydawanie preparatów jodowych następuje wyłącznie osobom dorosłym.
3. W pierwszej kolejności wydawanie preparatów następuje osobom zameldowanym/zamieszkującym gminę Szczawnica
4. Wydawanie preparatów jest jednorazowe.
5. Jedna osoba może otrzymać dowolną ilość tabletek dla członków rodziny.
6. Wydawanie preparatów jodowych będzie następowało zgodnie z kolejnością zgłoszenia się do punktu.
7. Wszelkie próby destabilizacji wydawania preparatów rozwiązywać będą patrole Policji i członkowie Ochotniczych Straży Pożarnych.

Grupa ryzyka i dawkowanie tabletek jodowych w poszczególnych grupach

• Noworodki i niemowlęta młodsze niż 1 miesiąca życia, 12,5 mg jodu- ¼ tabletki
• Dzieci w wieku od 1 miesiąca do 3 lat, 25 mg jodu – ½ tabletki
• Dzieci w wieku od 3 lat do 12 lat, 50 mg jodu – 1 tabletka
• Osoby od 12 do 60 lat, 100 mg jodu – 2 tabletki
• Kobiety w ciąży i karmiące piersią (każdy wiek), 100 mg – 2 tabletki

Wskazania do stosowania:

Jodek potasu jest wskazany do stosowania w przypadku katastrof nuklearnych, podczas których nastąpiło uwolnienie radioaktywnych izotopów jodu, w celu zapobiegania wychwytowi radioaktywnego jodu przez tarczycę po spożyciu lub inhalacji substancji radioaktywnej. Tabletki z jodkiem potasu mogą być przyjęte tylko i wyłącznie po wyraźnym wezwaniu przez odpowiednie władze. Zaleca się jak najszybsze przyjęcie tabletki najlepiej w ciągu 2 godzin od momentu wystawienia na działanie promieniowania. Wystarcza jednorazowe podanie zalecanej dawki.

Sytuację radiacyjną na terenie Polski można sprawdzać na mapie aktualizowanej przez Państwową Agencję Atomistyki: https://monitoring.paa.gov.pl/maps-portal/

 

Broszura informacyjna (.pdf)

Co to jest obrona cywilna?
Obrona cywilna to system, mający na celu ochronę ludności cywilnej przed niebezpieczeństwami wynikającymi z działań zbrojnych, klęsk żywiołowych lub katastrof, przezwyciężanie ich następstw i zapewnienie warunków koniecznych do przetrwania.
Siłą obrony cywilnej jest jej powszechność, co oznacza, że wszyscy obywatele uczestniczą w ochronie grup ludzi, którzy znaleźli się w sytuacji zagrożenia. Powszechność ta wymaga odpowiednich kwalifikacji i wiedzy o sposobach szybkiego reagowania w sytuacji zagrożenia.

Obrona cywilna w Polsce stanowi system o sprecyzowanych zadaniach, strukturach i formach działania. Jest zespolona ze wszystkimi szczeblami administracji państwowej i samorządowej, podmiotami gospodarczymi (niezależnie od osobowości prawnej), organizacjami społecznymi oraz z całym społeczeństwem. Szefem Obrony Cywilnej Gminy jest Burmistrz.

Zadania obrony cywilnej w czasie pokoju:
planowanie przedsięwzięć w zakresie ochrony przed skutkami działań zbrojnych zarówno ludności, jak i zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej oraz dóbr kultury; wykrywanie zagrożeń i stwarzanie warunków do ostrzegania i alarmowania ludności; przygotowanie schronów i ukryć dla ludności oraz utrzymanie ich w gotowości do użycia; gromadzenie i przechowywanie indywidualnych środków ochronnych dla formacji obrony cywilnej i ludności; wyposażenie formacji obrony cywilnej w specjalistyczny sprzęt ratowniczy, przyrządy i aparaturę do wykrywania różnego rodzaju zagrożeń; systematyczne szkolenie w zakresie OC; kadr kierowniczych administracji rządowej i samorządowej; formacji OC; ludności w ramach powszechnej samoobrony; współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwanie ich skutków.

Zadania obrony cywilnej w czasie wojny:
wykrywanie zagrożeń oraz ostrzeganie i alarmowanie; organizacja ewakuacji ludności; zaciemnianie i wygaszanie oświetlenia; organizacja oraz przeprowadzenie akcji ratunkowej; udzielanie pomocy medycznej poszkodowanym; organizacja pomieszczeń oraz zaopatrzenie dla poszkodowanej ludności; zaopatrzenie ludności w sprzęt oraz środki ochrony indywidualnej; likwidacja skażeń i zakażeń; zabezpieczenie dóbr kultury, urządzeń użyteczności publicznej, ważnej dokumentacji; doraźna pomoc w przywracaniu i utrzymaniu porządku w strefach dotkniętych klęskami; doraźne przywracanie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej, w tym pomoc w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej; pomoc w ratowaniu żywności i innych dóbr niezbędnych do przetrwania; doraźna pomoc w grzebaniu zmarłych

Rola samorządu terytorialnego w zakresie ochrony ludności (gmina)
Jedną z ważniejszych funkcji współczesnego państwa jest zapewnienie obywatelom warunków ochrony przed potencjalnymi i realnymi niebezpieczeństwami związanymi z występowaniem klęsk żywiołowych, terroryzmu (bioterroryzmu) i innych podobnych zdarzeń, powodowanych postępem cywilizacyjnym lub działalnością człowieka, a także wynikających z działań zbrojnych.

Ochrona ludności polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa ludziom, mieniu i środowisku – w razie wystąpienia zagrożeń spowodowanych zarówno działaniem sił przyrody (klęski żywiołowe) i rozwojem cywilizacyjnym (awarie, katastrofy), jak również działaniami wojennymi i terrorystycznymi. Umownie ochrona ludności obejmuje cztery etapy działań:

– zapobieganie, czyli przedsięwzięcia minimalizujące straty, a w tym: prace legislacyjne, planowanie, tworzenie zapasów, budowa struktur organizacyjnych, realizacja budowli i systemów zabezpieczających (ukrycia, schrony, wały przeciwpowodziowe, kontrola graniczna i przewozowa itp.).
– osiąganie gotowości, a w tym: prowadzenie badań, doskonalenie służb ratowniczych, ich wyposażenie, edukacja społeczeństwa, szkolenie i ćwiczenia, opracowywanie procedur działania.
– reagowanie na zagrożenia, a w tym: organizowanie ośrodków kierowania i koordynacji, poszukiwanie i udzielanie pomocy poszkodowanym, likwidacja ognisk zagrożeń, mobilizowanie służb ratowniczych i ochotników, informowanie władz, środków masowego przekazu i społeczeństwa.
– odbudowa, czyli przywracanie stanu normalnego, a w tym: szacowanie strat, informowanie o prawach i obowiązkach, sprawne administrowanie, aktywizacja odbudowy zniszczeń i uszkodzeń, analizowanie potrzeb i realizacja zobowiązań, zapewnienie pomocy społecznej, precyzowanie wniosków.

Do zadań ochrony ludności należy między innymi określenie zagrożeń, przeciwdziałanie ich powstawaniu oraz zapewnienie ochrony ludności w okresie zagrożeń, w tym w czasie wojny, a także organizacja i zapewnienie funkcjonowania systemu zarządzania kryzysowego. Terenowymi organami ochrony ludności są wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast).

Do zakresu działania terenowych organów ochrony ludności należy między innymi:
– w gminie: lokalizacja źródeł zagrożeń, ich likwidacja i usuwanie skutków, monitorowanie i alarmowanie ludności, koordynowanie działań ratowniczych oraz kierowanie siłami ratowniczymi i ewakuacją ludności przy pomocy gminnego zespołu zarzadzania kryzysowego, mobilizacyjne przygotowanie do rozwinięcia służb dla realizacji zadań ochrony ludności cywilnej w okresie wojny, organizacja szkolenia ludności w dziedzinie powszechnej samoobrony.

– w powiecie: określanie zagrożeń oraz planowanie zapobiegania im na administrowanym obszarze, monitorowanie i alarmowanie ludności oraz koordynowanie działań ratowniczych i porządkowo –ochronnych oraz zarządzanie w sytuacjach kryzysowych przy pomocy powiatowego centrum zarządzania kryzysowego;

 

Poradnik "Bądź gotowy – poradnik na czas kryzysu i wojny" do pobrania w linku poniżej:

Poradnik "Bądź gotowy" (.pdf)

 

Co zawiera poradnik "Bądź gotowy":

„Bądź gotowy – poradnik na czas kryzysu i wojny” to materiał przygotowany przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, który zawiera informacje jak radzić sobie w sytuacjach zagrożenia.

Sytuacje kryzysowe mogą wynikać z różnych okoliczności i dzięki przygotowaniu oraz planowaniu zachowań na wypadek wystąpienia zagrożeń można zwiększyć szansę na zapewnienie sobie i swoim bliskim bezpieczeństwa oraz ograniczyć straty materialne.

Poradnik zawiera wskazówki jak przygotować się do sytuacji zagrożenia zdrowia i życia, konieczności ewakuacji czy wybuchu wojny.

W pierwszej części poradnika przedstawiono:

• jak przygotować się do sytuacji kryzysowej,
• jak reagować na sygnały alarmowe,
• w jaki sposób przygotować rodzinę na zagrożenie ,
• jak chronić się przed dezinformacją,
• jak przygotować zapasy na czas zagrożenia i co powinien zawierać zestaw ewakuacyjny

Druga część poradnika opisuje działania w sytuacji zagrożenia. W czasie kryzysu i wojny musimy być gotowi do stawienia czoła szczególnym zagrożeniom jak np. skażenie terenu, brak dostaw energii elektrycznej i wody, konieczność ewakuacji lub schronienia, spotkanie z obcym wojskiem czy sytuacja zakładnicza.

Wiedza ta pozwoli na zachowanie spokoju i zwiększy szansę na przeżycie.

Poradnik zawiera również wskazówki dotyczące udzielania pierwszej pomocy, listę kontrolną plecaka ewakuacyjnego oraz tabelę na najważniejsze numery i dane, którą należy uzupełnić i mieć przy sobie. 

Poradnikowi towarzyszy materiał filmowy zrealizowany w ramach „Akademii Bezpieczeństwa RCB”, który został przygotowany we współpracy z rzecznikiem prasowym Komendanta Głównego PSP oraz ekspertem ds. bezpieczeństwa, byłym żołnierzem jednostki GROM.

 

 

Zagrożenie to wystąpić może w wyniku różnorodnych sytuacji lub zdarzeń, które mogą być zależne od działalności człowieka jak i zdarzeń nie zależnych np.:

 

• uszkodzenia instalacji sanitarnych w wyniku awarii technicznych,
• nie stosowanie prawidłowych technik składowania odpadów komunalnych,
• skażenie terenu, ujęć wody, studni w wyniku powodzi,
• przedostanie się ścieków do ujęć wody w wyniku awarii.
  Zagrożenia sanitarne w zależności od skali wystąpienia mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie dla środowiskai zdrowia człowieka.

 

CO ROBIĆ, ABY CHRONIĆ SIEBIE I NAJBLIŻSZYCH:

 

• wątpliwości związane ze stanem sanitarnym obiektów, ujęć wody zgłoś
  do właściwej  terenowo stacji sanitarno - epidemiologicznej,
• w czasie powodzi nie spożywaj żywność, która uległa zamoczeniu,
• nie pij wody z ujęcia lub studni, która została zalana, nie spożywaj warzyw, owocówi innych plonów z terenów popowodziowych,
• nie kąp się w zbiornikach wodnych nie dopuszczonych przez służby sanitarne
  do kąpieli,
• po awarii instalacji sanitarnych oczyść otoczenie ( dezynfekcja ),
• nie spożywaj żywności z niepewnych źródeł, przeterminowanej,
• nie pij wody z niezbadanych ujęć, źródeł,
• zgłoś do  służb sanitarnych nietypowe (nie przeznaczone do tego celu)  miejsca składowania odpadów komunalnych.

 

ZAGROŻENIE EPIDEMIOLOGICZNE

 

Epidemia to masowe szerzenie się określonej choroby, zwłaszcza zakaźnej w zbiorowisku ludzkim w określonym czasie na obszarze, na którym choroba  o tym samym nasileniu w poprzednich latach nie występowała.

Masowe szerzenie się choroby zakaźnej wśród zwierząt nazywa się epizootią. Wystąpienie choć jednego przypadku groźnej choroby zakaźnej może sugerować początek epidemii.

Epidemia stanowi duże zagrożenie dla naszego zdrowia i życia. Bakterie chorobotwórcze mogą przedostać się do naszego organizmu:

• po przez spożycie zakażonej żywności,
• wody,
• poprzez kontakt z chorym człowiekiem,
• poprzez wdychanie powietrza, w który mogą być rozpylone niebezpieczne mikroby.

Wystąpienie epidemii może być skutkiem bioterroru a więc świadomej działalności człowieka.

OZNAKI EPIDEMII:

• wystąpienie nagłych,  szybko szerzących się masowych zachorowań lub zgonów,
• brak skuteczności leczenia w rutynowej terapii występujących powszechnie chorób,
• wzrost zachorowań na chorobę endemiczną, (endemia to utrzymywanie się danej choroby zakaźnej bądź nie zakaźnej na określonym terenie na tym samym poziomie).

OZNAKI EPIDEMII, KTÓRA MOŻE BYĆ WYNIKIEM BIOTERRORU:

• duża liczba niewyjaśnionych zachorowań, w krótkim czasie o podobnym obrazie klinicznym,
• początek zachorowań jest nie wyjaśniony,
• nagły, nieoczekiwany wzrost zachorowalności iumieralności z powodu znanych chorób,
• nawet pojedynczy przypadek choroby egzotycznej u osoby, która nie opuszczała kraju,
• jednoczesne występowanie zachorowań na podobne choroby na obszarach nie połączonych terytorialnie,
• nietypowe źródło zakażenia: aerozol, woda, żywność.

 

CO ROBIĆ ABY W PRZYPADKU ZAGROŻENIA CHRONIĆ SIEBIE 
 I NAJBLIŻSZYCH:

• nie lekceważ ostrych objawów chorobowych, które wystąpiły naglei skontaktuj się z lekarzem w celu przebadania,
• nie lekceważ sytuacji kiedy te same objawy chorobowe, w  krótkim czasie wystąpiły u ciebie i osoby lub osób, z którymi miałeś kontakt,
• przestrzegaj terminów szczepień ochronnych,
• skontaktuj się z lekarzem jeśli wystąpią u ciebie nagłe nietypowe objawy chorobowe a ty nie dawno powróciłeś z egzotycznego kraju.

 

KIEDY ISTNIEJE PODEJRZENIE EPIDEMII:

• unikaj dużych zbiorowisk ludzkich,
• unikaj kontaktu z osobą chorą twarzą w twarz,
• jeśli wystąpiły u ciebie objawy chorobowe lub kontaktowałeś się z osobą chorą załóż natwarz maskę z gazy lub bibuły co zmniejszy ryzyko zakażenia innych,
• przestrzegaj podstawowych zasad higieny osobistej,
• rygorystycznie przestrzegaj zaleceń, zakazów i nakazów wydawanych przez władze i służby  odpowiedzialne za bezpieczeństwo sanitarno-epidemiologiczne.

 

W PRZYPADKU ZAGROŻENIA EPIZOOTYCZNEGO:

• rygorystycznie stosuj się do zaleceń, zakazów i nakazów  służb  weterynaryjnych i sanitarno-epidemiologicznych,
• zgłoś przypadki zachorowań u zwierząt także w swoim gospodarstwie,
• stosuj się do zasad kwarantanny,
• przestrzegaj rygorystycznie zasad w zakresie utylizacji zwierząt,
• pamiętaj o świadectwie miejsca pochodzenia zwierząt.

 

NUMERY TELEFONÓW

 

• (+48) 18 266-29-14, (+48) 18 266-31-65 - POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA w NOWYM TARGU https://www.gov.pl/web/psse-nowy-targ

- e-mail: psse.nowytarg@sanepid.gov.pl

- adres skrytki na ePUAP: /PSSE_Nowy_Targ/Sekretariat

- adres do e-Doręczeń: AE:PL-14950-82247-EDADJ-31

– telefony alarmowe 728 980 391, 887 435 592

• (18) 266 23 61 – POWIATOWY INSPEKTORAT WETERYNARII
  w NOWYM TARGU

- e-mail: sekretariat@piwnowytarg.pl