Treść

Ksiądz Stanisław Stefan Hura, w latach 1921-1947 grackokatolicki proboszcz w Jaworkach zanotował: „(…) pobudował Zachar Burć przed 100 laty murowaną kapliczkę krytą gontem, obok mostu pod Homolami. (…) Zachar Burć pobudował jeszcze jedną kapliczkę w Kamieńcu pod Sączem (…) Znalazł on ongiś w lesie wielką sumę pieniędzy, a że nie znalazł ich właściciela, to na chwałę Bogu wybudował te dwie kapliczki”.

W świetle tych informacji możliwe jest datowanie powstania kapliczki przed rokiem 1850, natomiast ksiądz Zbigniew Kołodziej potwierdził wybudowanie kapliczki przez rodzinę Burciów, lecz w roku 1929, co bierze się za właściwą datę powstania kapliczki. Teorii wybudowania kapliczki jest wiele, lecz na żadną nie ma potwierdzenia w historycznych zapiskach. Jedna z tez mówi, iż kapliczka została postawiona przy „cudownym” źródle, dziś nieistniejącym, z którego woda miała właściwości lecznicze. Według innej wersji kapliczka powstała jako wotum dziękczynne za „uratowanie gruntu przed powodzią”. Niewykluczone jest również, że powstała jako kapliczka graniczna, wyznaczająca początek wsi, albo też, że zbudowano ją w intencji powstrzymania epidemii cholery lub w ramach rywalizacji z osiedlem Hromczakówka.

Kapliczka Matki Boskiej z Dzieciątkiem najczęściej nazywana jest Kapliczką pod Homolami, gdyż znajduje się w pobliżu wejścia do Wąwozu Homole. Kapliczka zbudowana jest z kamienia łamanego, na kamiennej podmurówce, na planie prostokąta. Mury grube na 50-60 cm, pokryte tynkiem wapienno-piaskowym i pobielone. Dach trójspadowy (pierwotnie dwuspadowy), gontowy. Wejście od strony północnej, u góry z zaokrąglonymi narożnikami, nad wejściem duża wnęka z gipsową figurą Matki Bożej Królowej Świata. Drzwi drewniane, w górnej części ażurowe (drewniana kratka). W ścianie wschodniej i zachodniej nieduże otwory okienne, sklepione łukowato, różniące się wielkością. Wewnątrz sklepienie kolebkowe, posadzka ułożona z dużych płaskich kamieni spojonych zaprawą.

Miasto i Gmina Szczawnica wykonało inwestycję pn. „Modernizacja przydrożnej kapliczki Matki Boskiej z Dzieciątkiem w Jaworkach – etap I”. Przedmiotowe zadanie miało na celu ochronę i zachowanie dla przyszłych pokoleń wielowiekowego dziedzictwa kulturowego Małopolski oraz jego promocja. Realizacja projektu obejmowała swoim zakresem:

• demontaż i uzupełnienie zdegradowanych elementów więźby dachowej oraz wykonanie nowego pokrycia dachowego z gontów modrzewiowych,
• wykonanie izolacji i odwodnienia obiektu,
• remont ścian obiektu,
• remont posadzki kaplicy,
• renowacja drzwi wejściowych oraz słupów w elewacji frontowej,
• zagospodarowanie terenu wokół kapliczki poprzez wykonanie opaski oraz dojścia.

Wykonane prace przyczynią się do zachowania kapliczki w dobrym stanie i pielęgnowania tego miejsca jako świadectwa przeszłości budującego lokalną tożsamość.

Całkowita wartość inwestycji wyniosła 67 500,00 zł. Wykonawcą zadania była firma ZPUWiH Robert Szczepaniak. Obiekt został wybrany do dofinansowania w ramach konkursu „Kapliczki małopolski_2023”. Udzielone wsparcie z budżetu województwa małopolskiego wynosi 23 000,00 zł.